Τι είναι η ιδιοπαθής ενδοκράνια υπόταση;
Η αυτόματη ενδοκράνια υπόταση είναι μια πάθηση που χαρακτηρίζεται από χαμηλή ενδοκράνια πίεση λόγω της μείωσης του όγκου του εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ). Το ΕΝΥ περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό, προσφέροντας έτσι προστασία και θρέψη. Όταν μειώνεται η ποσότητά του, ο εγκέφαλος υφίσταται καθίζηση, προκαλώντας έντονα συμπτώματα που μειώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής. Η μείωση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει κάπου διαρροή και το υγρό χάνεται σταδιακά στους γύρω ιστούς. Αν και δεν είναι συχνή πάθηση, αρκετές χιλιάδες άνθρωποι κάθε χρόνο υποφέρουν από την ενδοκράνια υπόταση.
Πώς προκαλείται η αυτόματη ενδοκράνια υπόταση;
Όπως αναφέρθηκε ήδη, η αυτόματη ενδοκράνια υπόταση είναι αποτέλεσμα της διαρροής του ΕΝΥ από τον νωτιαίο σάκο. Η διαρροή αυτή γίνεται αυτόματα χωρίς εμφανή λόγο αλλά και δεν υπάρχει και εμφανές σημείο από το οποίο το ΕΝΥ βγαίνει από τον νωτιαίο σάκο και διαχέεται στους μύες. Ειδικότερα, η διαρροή μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιας συγγενής διαταραχής, όπως το σύνδρομο Marfan.
Στο ορισμό αυτό δεν περιλαμβάνεται η ενδοκράνια υπόταση που προκαλείται δευτερογενώς από διάφορους παράγοντες όπως μια οσφυονωτιαία παρακέντηση, οι χειρουργικές επεμβάσεις στη σπονδυλική στήλη και τα κρανιοεγκεφαλικά τραύματα. Στις περιπτώσεις αυτές έχει δημιουργηθεί μια ρήξη (τρύπα) στον νωτιαίο σάκο μετά από ιατρική παρέμβαση η μετά από τραυματισμό. Άλλη μια αιτία, που μπορεί να οδηγήσει σε ενδοκράνια υπόταση, είναι η υπερπαροχέτευση εγκεφαλονωτιαίου υγρού λόγω τοποθέτησης βαλβίδας υδροκεφάλου.
Ποια συμπτώματα προκαλεί;
Το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα που βιώνει ο ασθενής με ενδοκράνια υπόταση είναι η ορθοστατική κεφαλαλγία. Συγκεκριμένα, ο έντονος πονοκέφαλος συνήθως επιδεινώνεται όταν ο ασθενής βρίσκεται σε όρθια θέση, ενώ βελτιώνεται άμεσα με την κατάκλιση. Ωστόσο, μπορεί να συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα που δυσχεραίνουν την καθημερινότητα, όπως:
- Αυχεναλγία
- Φωτοφοβία
- Ναυτία ή εμετος
- Διπλωπία
- Διαταραχές ακοής
- Ζάλη
- Γνωστικά προβλήματα.
Όχι σπάνια μπορεί λόγω της καθίζησης του εγκεφάλου από την μειωμένη ποσότητα του υγρού να δημιουργηθούν αιματώματα στον εγκέφαλο που πολύ πιθανόν να χρειάζονται χειρουργική παροχέτευση.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της αυτόματης ενδοκράνια υπότασης δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις εύκολη, αν προηγουμένως δεν έχει προηγηθεί κάποια επεμβατική διαδικασία ή ένας εμφανής τραυματισμός. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό, ο ασθενής να απευθυνθεί για διάγνωση σε έναν έμπειρο και εξειδικευμένο Νευροχειρουργό, που θα μπορέσει να αξιολογήσει τα συμπτώματα και το ιατρικό ιστορικό σωστά, ώστε να προτείνει και τις κατάλληλες διαγνωστικές εξετάσεις. Κατά την επίσκεψη στον Νευροχειρουργό, ο ασθενής υποβάλλεται σε κλινική εξέταση, ώστε γίνει έλεγχος των συμπτωμάτων. Ο Νευροχειρουργός μπορεί να πραγματοποιήσει οσφυονωτιαία παρακέντηση, καθώς έτσι επιβεβαιώνεται η διάγνωση της χαμηλής ΕΝΥ και συνεπώς, της διαρροής. Εφόσον υπάρχει η υποψία για ενδοκράνια υπόταση πραγματοποιούνται απεικονιστικές εξετάσεις, που μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό της διαρροής:
- Μαγνητική τομογραφία (MRI) εγκεφάλου και σπονδυλικής στήλης.
- CT ή MR μυελογραφία για εντοπισμό διαρροής ΕΝΥ.
- Ραδιοισοτοπική δεξαμενογραφία, όταν απαιτείται.
Πώς αντιμετωπίζεται η αυτόματη ενδοκράνια υπόταση;
Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και την αιτία της διαφυγής του ΕΝΥ. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις εφαρμόζεται η συντηρητική θεραπεία, που περιλαμβάνει:
- Ανάπαυση στο κρεβάτι.
- Πρόσληψη μεγάλης ποσότητας υγρών.
- Αναλγητικά για την αντιμετώπιση της κεφαλαλγίας.
Εάν τα συμπτώματα επιμένουν μετά τη συντηρητική προσέγγιση, ο Νευροχειρουργός μπορεί να προτείνει:
- έγχυση αυτόλογου αίματος (epidural blood patch) που παρουσιάζει υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Κατά τη θεραπεία, χρησιμοποιείται το αίμα του ίδιου του ασθενούς για έγχυση στον στον επισκληρίδιο χώρο.
- εντοπισμένη επισκληρίδια έγχυση αίματος, που εφαρμόζεται απευθείας στο σημείο διαφυγής με ακτινοσκοπική καθοδήγηση.
- χειρουργική αποκατάσταση, που περιλαμβάνει σύγκλιση του χάσματος στη μήνιγγα.
Εάν εμφανίζετε έντονη κεφαλαλγία που επιδεινώνεται σε όρθια θέση, ειδικά μετά από ιατρικές επεμβάσεις ή τραυματισμούς, είναι πολύ σημαντικό να αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια από έναν εξειδικευμένο Νευροχειρουργό. Ο Νευροχειρουργός Λιάκος Φαίδων είναι Διευθυντής της Νευροχειρουργικής Κλινικής του Therapis General Hospital και διαθέτει πολυετή εμπειρία στην αντιμετώπιση νευρολογικών παθήσεων του εγκεφάλου, όπως η ενδοκράνια υπόταση. Επικοινωνήστε σήμερα μαζί μας και προγραμματίστε το ραντεβού σας για να λάβετε σωστή διάγνωση και ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πλάνο.